ส่วนที่ ๕

สิทธิยึดหน่วง

第五款

留置権

มาตรา ๒๔๑

ผู้ใดเป็นผู้ครองทรัพย์สินของผู้อื่น และมีหนี้อันเป็นคุณประโยชน์แก่ตนเกี่ยวด้วยทรัพย์สินซึ่งครองนั้นไซร้ ท่านว่าผู้นั้นจะยึดหน่วงทรัพย์สินนั้นไว้จนกว่าจะได้ชำระหนี้ก็ได้ แต่ความที่กล่าวนี้ท่านมิให้ใช้บังคับเมื่อหนี้นั้นยังไม่ถึงกำหนด

อนึ่ง บทบัญญัติในวรรคก่อนนี้ ท่านมิให้ใช้บังคับ ถ้าการที่เข้าครอบครองนั้นเริ่มมาแต่ทำการอันใดอันหนึ่งซึ่งไม่ชอบด้วยกฎหมาย

第241条

I.

他人の財物の占有者は、その物に関して、自己に利益をもたらすべき債権を有するときは、その債権の弁済を受けるまで、その物を留置することができる。但し、その債権が未だに弁済期にないときは、その限りではない。

II.

本条第1項の規定は、その占有が違法な行為によって始まった場合には、これを適用しない。

มาตรา ๒๔๒

สิทธิยึดหน่วงอันใด ถ้าไม่สมกับลักษณะที่เจ้าหนี้รับภาระในมูลหนี้ก็ดี ไม่สมกับคำสั่งอันลูกหนี้ได้ให้ไว้ก่อน หรือให้ในเวลาที่ส่งมอบทรัพย์สินนั้นก็ดี หรือเป็นการขัดกับความสงบเรียบร้อยของประชาชนก็ดี สิทธิยึดหน่วงเช่นนั้นท่านให้ถือว่าหามีไม่เลย

第242条

この[第241条に基づく債権者の]留置権は、それが当該債権債務関係において債権者の負担した義務と齟齬するとき、債務者が当該財物の引き渡しに先立ち、あるいはそれと同時に債権者に与えた指示に反するとき、または公共の秩序に反するときは、これを成立しないものとする。

มาตรา ๒๔๓

ในกรณีที่ลูกหนี้เป็นคนหนี้สินล้นพ้นตัวไม่สามารถใช้หนี้ เจ้าหนี้มีสิทธิจะยึดหน่วงทรัพย์สินไว้ได้แม้ทั้งที่ยังไม่ถึงกำหนดเรียกร้อง ถ้าการที่ลูกหนี้ไม่สามารถใช้หนี้นั้นได้เกิดเป็นขึ้น หรือรู้ถึงเจ้าหนี้ต่อภายหลังเวลาที่ได้ส่งมอบทรัพย์สินไซร้ ถึงแม้ว่าจะไม่สมกับลักษณะที่เจ้าหนี้รับภาระในมูลหนี้ไว้เดิม หรือไม่สมกับคำสั่งอันลูกหนี้ได้ให้ไว้ก็ดี เจ้าหนี้ก็อาจจะใช้สิทธิยึดหน่วงได้

第243条

債務者がその支払い不能のために[自らの財物を占有する]債権者に対して債務の履行をすることができなくなったときは、たとえ弁済期の到来以前であっても、債権者は[第241条に基づく]留置権を有する。また、留置権が当該債権債務関係における債権者の義務と齟齬する場合、あるいは債務者の指示に反する場合であっても、債務者が当該財物の引き渡し以後に支払い不能に陥ったとき、または債権者がその財物の受領以後に債務者の支払い不能の事実を知ったときは、債権者は[第241条に基づく]留置権を行使することができる。

มาตรา ๒๔๔

ผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงจะใช้สิทธิของตนแก่ทรัพย์สินทั้งหมดที่ยึดหน่วงไว้นั้นจนกว่าจะชำระหนี้สิ้นเชิงก็ได้

第244条

留置権者は、[債務者が]債務の全部を弁済するまで、留置物の全部についてその権利を行使することができる。

มาตรา ๒๔๕

ผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงจะเก็บดอกผลแห่งทรัพย์สินที่ยึดหน่วงไว้ และจัดสรรเอาไว้เพื่อการชำระหนี้แก่ตนก่อนเจ้าหนี้คนอื่นก็ได้

ดอกผลเช่นว่านี้จะต้องจัดสรรเอาชำระดอกเบี้ยแห่งหนี้นั้นก่อน ถ้ายังมีเหลือจึงให้จัดสรรใช้ต้นเงิน

第245条

I.

留置権者は、留置物から生じる果実を収取し、他の債権者に先立って、これを自己の債権の弁済に充当することができる。

II.

収取した果実は、まず債権の利息に充当し、なお残余がある場合にはそれを元本に充当しなければならない。

มาตรา ๒๔๖

ผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงจำต้องจัดการดูแลรักษาทรัพย์สินที่ยึดหน่วงไว้นั้นตามสมควร เช่นจะพึงคาดหมายได้จากบุคคลในฐานะเช่นนั้น

อนึ่ง ทรัพย์สินซึ่งยึดหน่วงไว้นั้น ถ้ามิได้รับความยินยอมของลูกหนี้ ท่านว่าผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงหาอาจจะใช้สอยหรือให้เช่า หรือเอาไปทำเป็นหลักประกันได้ไม่ แต่ความที่กล่าวนี้ ท่านมิให้ใช้บังคับไปถึงการใช้สอยเช่นที่จำเป็นเพื่อจะรักษาทรัพย์สินนั้นเอง

ถ้าผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงกระทำการฝ่าฝืนบทบัญญัติใดที่กล่าวมานี้ ท่านว่าลูกหนี้จะเรียกร้องให้ระงับสิทธินั้นเสียก็ได้

第246条

I.

留置権者は、同種の立場にある者に[通常]期待可能な注意義務を順守して、留置物を管理しなければならない。

II.

留置権者は、債務者の承諾を得なければ、留置物を使用し、賃貸し、または担保に供することができない。但し、その物の保存に必要な使用をすることは、その限りではない。

III.

留置権者が本条第1項あるいは第2項の規定に違反したときは、債務者は、留置権の消滅を請求することができる。

มาตรา ๒๔๗

ถ้าผู้ทรงสิทธิยึดหน่วงต้องเสียค่าใช้จ่ายไปตามที่จำเป็นเกี่ยวด้วยทรัพย์สินอันตนยึดหน่วงไว้นั้นเพียงใด จะเรียกให้เจ้าทรัพย์ชดใช้ให้ก็ได้

第247条

留置権者は、留置物について必要費を支出したときは、その物の所有者に費用の償還をさせることができる。

มาตรา ๒๔๘

ภายในบังคับแห่งบทบัญญัติมาตรา ๑๙๓/๒๗* การใช้สิทธิยึดหน่วงหาทำให้อายุความแห่งนี้สะดุดหยุดลงไม่

*

ได้ถูกแก้ไขใหม่โดยมาตรา ๑๕ แห่ง พ.ร.บ. ให้ใช้บรรพ ๑ (พ.ศ. ๒๕๓๕)

第248条

留置権を行使しても、それによって債権の消滅時効の進行が中断することはない。但し、第193条の27*の規定の適用を妨げない。

*

仏暦2535年、民事商事法典改正第一編施行法第15条により、条文数を改正。

มาตรา ๒๔๙

ลูกหนี้จะเรียกร้องให้ระงับสิทธิยึดหน่วงด้วยหาประกันให้ไว้ตามสมควรก็ได้

第249条

債務者は、相当の担保を供して、留置権の消滅を請求することができる。

มาตรา ๒๕๐

การครองทรัพย์สินสูญสิ้นไป สิทธิยึดหน่วงก็เป็นอันระงับสิ้นไปด้วย แต่ความที่กล่าวนี้ท่านมิให้ใช้บังคับแก่กรณีที่ทรัพย์สินอันยึดหน่วงไว้นั้นได้ให้เช่าไปหรือจำนำไว้ด้วยความยินยอมของลูกหนี้

第250条

留置権は、[留置権者が]留置物の占有を失うことによって、消滅する。但し、債務者の同意を得て留置物を賃貸し、または質入れしたときは、この限りではない。

* * *