ส่วนที่ ๒

รับช่วงสิทธิ

第二款

代位

มาตรา ๒๒๖

บุคคลผู้รับช่วงสิทธิของเจ้าหนี้ ชอบที่จะใช้สิทธิทั้งหลายบรรดาที่เจ้าหนี้มีอยู่โดยมูลหนี้ รวมทั้งประกันแห่งหนี้นั้นได้ในนามของตนเอง

ช่วงทรัพย์ ได้แก่เอาทรัพย์สินอันหนึ่งเข้าแทนที่ทรัพย์สินอีกอันหนึ่งในฐานะนิตินัยอย่างเดียวกันกับทรัพย์สินอันก่อน

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

* [6]

Gr. Code (1898)

Jp. Code (1896,98)

[304, 423]

Miscellaneous

第226条

I.

債権者の地位に代位する者は当然に、担保を含めて、その債権者が当該債権債務関係に基づいて有する全ての請求権を、自己の名において行使することができる。

II.

物上代位とは即ち、ある財物が他の財物を代替し、後者と同一の法的価値を担うに至ることをいう。

มาตรา ๒๒๗

เมื่อเจ้าหนี้ได้รับค่าสินไหมทดแทนความเสียหายเต็มราคาทรัพย์หรือสิทธิซึ่งเป็นวัตถุแห่งหนี้นั้นแล้ว ท่านว่าลูกหนี้ย่อมเข้าสู่ฐานะเป็นผู้รับช่วงสิทธิของเจ้าหนี้ อันเกี่ยวกับทรัพย์หรือสิทธินั้นๆ ด้วยอำนาจกฎหมาย

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

Gr. Code (1898)

[255]

Jp. Code (1896,98)

* 422

Miscellaneous

第227条

債権者が、損害賠償として、その債権の目的である物あるいは権利の価額の全部の支払いを受けたときは、債務者は、その物あるいは権利について当然に債権者に代位する。

มาตรา ๒๒๘

ถ้าพฤติการณ์ซึ่งทำให้การชำระหนี้เป็นอันพ้นวิสัยนั้นเป็นผลให้ลูกหนี้ได้มาซึ่งของแทนก็ดี หรือได้สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเพื่อทรัพย์อันจะพึงได้แก่ตนนั้นก็ดี ท่านว่าเจ้าหนี้จะเรียกให้ส่งมอบของแทนที่ได้รับไว้ หรือจะเข้าเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเสียเองก็ได้

ถ้าเจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเพราะการไม่ชำระหนี้และถ้าใช้สิทธินั้นดังได้ระบุไว้ในวรรคต้นไซร้ ค่าสินไหมทดแทนอันจะพึงใช้แก่เจ้าหนี้นั้นย่อมลดจำนวนลงเพียงเสมอราคาแห่งของแทนซึ่งลูกหนี้ได้รับไว้หรือเสมอจำนวนค่าสินไหมทดแทนที่ลูกหนี้จะเรียกร้องได้นั้น

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

Gr. Code (1898)

231 [??] * [281]

Jp. Code (1896,98)

Miscellaneous

第228条

I.

ある事由のために債務の履行が不能となった結果、債務者が代替物を取得し、または[被った]財産的損害に対して当然に受けるべき補償を請求する権利を取得したときは、債権者は、[債務者に対して]受け取った代替物の引き渡しを請求し、または[債務者に代位して直接、補償義務者に対して]補償請求権を自ら行使することができる。

II.

債権者が債務不履行を理由に損害賠償を請求することができる場合において、本条第1項の権利を行使したときは、その賠償額は、債務者が受け取った代替物の価額分、または債務者が請求することのできる補償額分だけ減額される。

มาตรา ๒๒๙

การรับช่วงสิทธิย่อมมีขึ้นด้วยอำนาจกฎหมาย และย่อมสำเร็จเป็นประโยชน์แก่บุคคลดังกล่าวต่อไปนี้ คือ

(๑)

บุคคลซึ่งเป็นเจ้าหนี้อยู่เอง และมาใช้หนี้ให้แก่เจ้าหนี้อีกคนหนึ่ง ผู้มีสิทธิจะได้รับใช้หนี้ก่อนตน เพราะเขามีบุริมสิทธิ หรือมีสิทธิจำนำจำนอง

(๒)

บุคคลผู้ได้ไปซึ่งอสังหาริมทรัพย์ใด และเอาเงินราคาค่าซื้อใช้ให้แก่ผู้รับจำนองทรัพย์นั้นเสร็จไป

(๓)

บุคคลผู้มีความผูกพันร่วมกับผู้อื่น หรือเพื่อผู้อื่นในอันจะต้องใช้หนี้ มีส่วนได้เสียด้วยในการใช้หนี้นั้น และเข้าใช้หนี้นั้น

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

Gr. Code (1898)

Jp. Code (1896,98)

Miscellaneous

* Fr.1251; Br.985

第229条

次に掲げる者は、法の規定により当然に[債権者に]代位する。

(1)

債権者の一人が、先取り特権あるいは抵当権に基づいて自分より先順位にある他の債権者に、[債務者に代わって]弁済をした場合の、その弁済者。

(2)

不動産の買い主が、その不動産上に抵当権を有する債権者に売買代金を支払った場合の、その買い主。

(3)

他人と連帯して、あるいは他人に代わって履行の責任を負うがために、その債務履行に利害を有する者が、実際に[債権者に]弁済した場合の、その弁済者。

มาตรา ๒๓๐

ถ้าในการที่เจ้าหนี้นำบังคับยึดทรัพย์อันหนึ่งอันใดของลูกหนี้นั้น บุคคลผู้ใดจะต้องเสี่ยงภัยเสียสิทธิในทรัพย์อันนั้น เพราะการบังคับคดียึดทรัพย์ไซร้ ท่านว่าบุคคลผู้นั้นมีสิทธิจะเข้าใช้หนี้เสียแทนได้ อนึ่ง ผู้ครองทรัพย์อันหนึ่งอันใด ถ้าจะต้องเสี่ยงภัยเสียสิทธิครองทรัพย์นั้นไป เพราะการบังคับยึดทรัพย์ ก็ย่อมมีสิทธิจะทำได้เช่นเดียวกับที่ว่ามานั้น

ถ้าบุคคลภายนอกผู้ใดมาใช้หนี้แทนจนเป็นที่พอใจของเจ้าหนี้แล้ว บุคคลผู้นั้นย่อมเข้ารับช่วงสิทธิเรียกร้องของเจ้าหนี้ แต่สิทธิเรียกร้องอันนี้บังคับให้เป็นที่เสื่อมเสียแก่เจ้าหนี้หาได้ไม่

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

[290]

Gr. Code (1898)

* 268 [=268 par.1, 3]

Jp. Code (1896,98)

Miscellaneous

第230条

I.

債権者が、債務者の所有に属する財物に対して強制執行を申し立てた場合において、強制執行によって当該財物の上に存する権利を失う虞のある者は、[債務者に代わって]その債務を弁済することができる。強制執行によって当該財物の占有を失う虞のある占有権者もまた、同様である。

II.

第三者が[債務者に代わって]債務を弁済したときは、その第三者は、当該債権に関して当然に債権者に代位する。但し[その者は]、当該債権の行使によって債権者に不利益を与えてはならない。

มาตรา ๒๓๑

ถ้าทรัพย์สินที่จำนอง จำนำ หรืออยู่ในบังคับบุริมสิทธิประการอื่นนั้น เป็นทรัพย์อันได้เอาประกันภัยไว้ไซร้ ท่านว่าสิทธิจำนอง จำนำ หรือบุริมสิทธิอย่างอื่นนั้นย่อมครอบไปถึงสิทธิที่จะเรียกร้องเอาแก่ผู้รับประกันภัยด้วย

ในกรณีที่เป็นอสังหาริมทรัพย์ ถ้าผู้รับประกันภัยได้รู้ หรือควรจะได้รู้ว่ามีจำนองหรือบุริมสิทธิอย่างอื่นไซร้ ท่านยังมิให้ผู้รับประกันภัยใช้เงินให้แก่ผู้เอาประกันภัย จนกว่าจะได้บอกกล่าวเจตนาเช่นนั้นไปยังผู้รับจำนอง หรือเจ้าหนี้มีบุริมสิทธิคนอื่นแล้ว และมิได้รับคำคัดค้านการที่จะใช้เงินนั้นมาภายในเดือนหนึ่งนับแต่วันบอกกล่าว แต่สิทธิอย่างใดๆ ที่ได้ไปจดทะเบียน ณ หอทะเบียนที่ดินนั้น ท่านให้ถือว่าเป็นอันรู้ถึงผู้รับประกันภัย วิธีเดียวกันนี้ท่านให้ใช้ตลอดถึงการจำนองสังหาริมทรัพย์ที่กฎหมายอนุญาตให้ทำได้นั้นด้วย

ในกรณีที่เป็นสังหาริมทรัพย์ ผู้รับประกันภัยจะใช้เงินให้แก่ผู้เอาประกันภัยโดยตรงก็ได้ เว้นแต่ตนจะได้รู้หรือควรจะได้รู้ว่าทรัพย์นั้นตกอยู่ในบังคับจำนำ หรือบุริมสิทธิอย่างอื่น

ผู้รับประกันภัยไม่ต้องรับผิดต่อเจ้าหนี้ ถ้าทรัพย์สินอันได้เอาประกันภัยไว้นั้นได้คืนมา หรือได้จัดของแทนให้

วิธีเดียวกันนี้ท่านให้อนุโลมใช้บังคับแก่กรณีบังคับซื้อ กับทั้งกรณีที่ต้องใช้ค่าเสียหายอันควรจะได้แก่เจ้าของทรัพย์สิน เพราะเหตุทรัพย์สินทำลายหรือบุบสลายนั้นด้วย

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

Gr. Code (1898)

Jp. Code (1896,98)

Miscellaneous

Belg.11/June/1874

第231条

I.

抵当権、質権、あるいはその他の先取り特権の成立している財物を、損害保険契約の目的としたときは、その抵当権、質権、あるいはその他の先取り特権は、保険者に対する保険金請求権に及ぶ。

II.

損害保険契約の目的が不動産である場合において、その不動産の上に抵当権あるいはその他の先取り特権の成立していることを、保険者が知っているとき、または知り得たであろうときは、保険者が保険契約者に保険金を支払うことは、抵当権者あるいは先取り特権者に対して予めその支払いの意図を通知し、その後一ヶ月の期間内に抵当権者あるいは先取り特権者から何らの異義申し立てもないことを確認した後でなければ、これをしてはならない。[この場合において、]登記所において登記された権利に関しては、保険者は、常にこれを知っていたものと見なす。なお、法律による許可の下に抵当権の目的物とされた動産を損害保険契約の目的とする場合もまた、同様である。

III.

損害保険契約の目的が動産であるときは、保険者は、保険金を保険契約者に直接支払うことができる。但し、当該動産上に質権、あるいはその他の先取り特権が成立していることを知っているとき、または知り得たであろうときは、その限りではない。

IV.

損害保険契約の目的たる財物が[略取あるいは毀損の後に、その所有者に]返還され、あるいは代替された場合には、保険者は、[当該財物上に担保権を有する]債権者に対して、何らの履行責任も負わない。

V.

本条の規定は、強制収用[における補償金の支払い]、ならびに、財物の滅失あるいは損傷に由る損害賠償の支払いに、これを準用する。

มาตรา ๒๓๒

ถ้าตามความในมาตราก่อนนี้เป็นอันว่าจะเอาเงินจำนวนหนึ่งให้แทนทรัพย์สินที่ทำลายหรือบุบสลายไซร้ เงินจำนวนนี้ท่านยังมิให้ส่งมอบแก่ผู้รับจำนอง ผู้รับจำนำ หรือเจ้าหนี้มีบุริมสิทธิคนอื่นก่อนที่หนี้ซึ่งได้เอาทรัพย์นี้เป็นประกันไว้นั้นจะถึงกำหนด และถ้าคู่กรณีไม่สามารถจะตกลงกับลูกหนี้ได้ไซร้ ท่านว่าต่างฝ่ายต่างมีสิทธิที่จะเรียกร้องให้นำเงินจำนวนนั้นไปวางไว้ ณ สำนักงานวางทรัพย์เพื่อประโยชน์อันร่วมกัน เว้นแต่ลูกหนี้จะหาประกันให้ไว้ตามสมควร

Praya Man's Index with Supplementary Entries by the Translator (in [ ])

Old Text (1923)

Gr. Code (1898)

Jp. Code (1896,98)

Miscellaneous

Luxenburg.15/May/1892

第232条

第231条の場合において、財物の滅失あるいは損傷に対する賠償として一定額の金銭が支払われるべきときは、この金銭を抵当権者、質権者、あるいはその他の先取り特権者に支払うことは、当該債務が弁済期に至らない限り、これをしてはならない。[この場合において、]当事者[=賠償義務者と担保権者]および債務者との間に[賠償金の支払いに関して]協議が整わなったときは、関係する各人は、共同の利益のために賠償金を供託所に供託することを請求することができる。但し、債務者が相当の担保を供したときは、その限りではない。

* * *