ข้อความใดอันบังคับไว้ให้นีติกรรมเป็นผลต่อเมื่อมีเหตุการณ์อันใดอ้นหนึ่งขึ้นในอนาคตและไม่แน่นอน ข้อความเช่นนั้นท่านเรียกว่าเงื่อนไข

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขเป็นเงื่อนบังคับก่อน นีติกรรมนั้นย่อมเป็นผลต่อเมื่อเงื่อนไขนั้นสำเร็จแล้ว

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขเป็นเงื่อนบังคับหลัง นีติกรรมนั้นย่อมสิ้นผลในเมื่อเงื่อนไขนั้นสำเร็จแล้ว

ถ้าคู่กรณีแห่งนีติกรรมได้แสดงเจตนาไว้ด้วยกันว่าความสำเร็จแห่งเงื่อนไขนั้น ให้มีผลย้อนหลังไปถึงเวลาใดเวลาหนึ่งก่อนสำเร็จ ก็ให้เป็นไปตามเจตนาเช่นนั้น

ในระวางที่เงื่อนไขยังไม่สำเร็จ คู่กรณีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดแห่งนีติกรรมอันอยู่ในบังคับเงื่อนไข จะต้องงดเว้นไม่ทำการอย่างหนึ่งอย่างใดให้เป็นที่เสื่อมเสียประโยชน์ อันคู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่งจะพึงได้แต่ความสำเร็จแห่งเงื่อนไขนั้น

ในระวางที่เงื่อนไขยังมิได้สำเร็จนั้น สิทธิและหน้าที่ต่างๆของคู่กรณีมีอย่างไร จะจำหน่าย จะรับมฤดก จะจัดการป้องกันรักษา หรือจะทำประกันไว้ประการใดตามกฎหมาย ก็ย่อมทำได้

ถ้าความสำเร็จแห่งเงื่อนไข จะเป็นทางให้คู่กรณีฝ่ายไหนเสียเปรียบ และคู่กรณีฝ่ายนั้นเข้าป้องปัดขัดขวางเสียมิให้สำเร็จได้ด้วยเจตนาทุจจริตไซร้ ท่านให้ถือว่าเงื่อนไขนั้นสำเร็จแล้ว

ถ้าความสำเร็จแห่งเงื่อนไข จะเป็นทางให้คู่กรณีฝ่ายไหนได้เปรียบ และคู่กรณีฝ่ายนั้นขวนขวายจัดทำให้เงื่อนไขนั้นสำเร็จขึ้นด้วยเจตนาทุจจริตไซร้ ท่านให้ถือว่าเงื่อนไขนั้นเป็นอันมิได้สำเร็จเลย

ถ้าเงื่อนไขสำเร็จแล้ว แต่ในเวลาทำนีติกรรม หากเป็นเงื่อนไขบังคับก่อน ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นอันสมบูรณ์ปราศจากเงื่อนไข หากว่าเป็นเงื่อนไขบังคับหลัง ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นโมฆะ

ถ้าในเวลาทำนีติกรรม เป็นที่แน่นอนอยู่แล้วว่าเงื่อนไขนั้นไม่อาจสำเร็จได้ หากเป็นเงื่อนไขบังคับก่อน ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นโมฆะ หากเป็นเงื่อนไขบังคับหลัง ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นอันสมบูรณ์ปราศจากเงื่อนไข

ในกรณีดั่งกล่าวมาในสองวรรคก่อนนี้ ตราบใดคู่กรณียังไม่รู้ว่าเงื่อนไขได้สำเร็จแล้ว หรือมิอาจสำเร็จได้ ตราบนั้นท่านให้ใช้บทบัญญัติมาตรา ๑๔๖ และ ๑๔๗ บังคับแล้วแต่กรณี

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขอันไม่ชอบด้วยกฎหมายก็ดี ขัดวางต่อความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดีของประชาชนก็ดี นีติกรรมนั้นท่านว่าเป็นโมฆะ

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขบังคับก่อน และเงื่อนไขนั้นเป็นการอันพ้นวิสัย ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นโมฆะ

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขบังคับหลัง และเงื่อนไขนั้นเป็นการอันพ้นวิสัย ท่านว่านีติกรรมนั้นเป็นอันสมบูรณ์ปราศจากเงื่อนไข

นีติกรรมใดมีเงื่อนไขบังคับก่อน และเป็นเงื่อนไขอันสำเร็จได้หรือไม่สุดแล้วแต่ใจของฝ่ายลูกหนี้เท่านั้นไซร้ นีติกรรมนั้นท่านว่าเป็นโมฆะ

ถ้านีติกรรมมีเงื่อนเวลาเริ่มต้นกำหนดไว้ ท่านห้ามมิให้ทวงถามให้ปฏิบัติการตามนีติกรรมก่อนถึงเวลากำหนด

ถ้านีติกรรมมีเงื่อนเวลาสุดสิ้นกำหนดไว้ ท่านว่านีติกรรมนั้นย่อมสิ้นผลเมื่อถึงเวลากำหนด

อันเงื่อนเวลาเริ่มต้นหรือเงื่อนเวลาสุดสิ้นนั้น ท่านให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าย่อมกำหนดไว้เพื่อประโยชน์แก่ฝ่ายลูกหนี้ เว้นแต่จะปรากฏโดยเนื้อความแห่งตราสาร หรือโดยพฤติการณ์แห่งกรณีว่าได้ตั้งใจจะให้เป็นประโยชน์แก่ฝ่ายเจ้าหนี้ หรือแก่คู่กรณีทั้งสองฝ่ายด้วยกัน

อนึ่งประโยชน์แห่งเงื่อนเวลานั้น ฝ่ายใดจะสละประโยชน์นั้นเสียก็ได้ แต่การสละนี้ย่อมไม่กระทบกระเทือนถึงประโยชน์อันคู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่งจะพึงได้แต่เงื่อนเวลานั้น

ในกรณีดั่งจะกล่าวต่อไปนี้ ท่านห้ามมิให้ฝ่ายลูกหนี้ถือเอาประโยชน์แห่งเงื่อนเวลาเริ่มต้นหรือเงื่อนเวลาสุดสิ้น คือ